Sau đợt cắt giảm người năm ngoái, ngành dệt may, da giày giờ chật vật tuyển lao động lại vì nhiều lao động về quê không trở lại hoặc chuyển sang bán hàng online.
Ba tháng đầu năm nay, xuất khẩu dệt may và da giày bắt đầu khởi sắc sau năm 2020 suy giảmvì Covid-19. Theo số liệu củaTổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu dệt may quý đầu năm là 7,21tỷ USD, tăng nhẹ 1,4% so với cùng kỳ 2020. Còn xuất khẩu giày dép đạt 4,79tỷ USD, tăng 14,8% (lưu ý:năm 2020 dệt may đã giảm 9,8% và da giầy giảm 10% so với 2019).
Tuy nhiên, khi đơn hàng bắt đầu tăng lên, các doanh nghiệp hai ngành này phải chật vật tuyển lao động. Tại TP HCM và Bình Dương, mức lương lao động phổ thông chào mời đang dao động 5 đến 12 triệu đồng mỗi tháng, đi kèm các chế độ ăn trưa, bảo hiểm theo quy định. Thậm chí, có xưởng may tư nhân còn chấp nhận trả mức lương 15 triệu đồng mỗi tháng nhưng vẫn khó tìm người.
Ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội dệt may, thêu đan TP HCM cho biết, do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh, năm ngoái nhiều công ty đã tiến hành cắt giảm lao động. Trong những tháng đầu năm 2021, thị trường phục hồi đơn hàng tăng trở lại,nhưng nguồn cung lao động thiếu hụt đã gây khó khăn cho các doanh nghiệp.
"Số lao động đã nghỉ việc, trở về quê và quay lại TP HCM không nhiều như các năm trước, do hiện nay các địa phương cũng đẩy mạnh phát triển công nghiệp người lao động có thêm lựa chọn. Họ chọn công việc ở quê gần nhà với mức thu nhập hợp lý,hơn là quay trở lại thành phố", ông Hồng cho biết.
Tình trạng tương tự tại Bình Dương, một trong những trung tâm lớn của dệt may, da giày cả nước. Chia sẻ với VnExpress, ôngPhạmVănTuyên, Phó giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Dương cho biết, nhu cầu tuyển dụng lao động ngành dệt may và da giày của tỉnh này đang vào khoảng 11.000-13.000 người, với lao động phổ thông chiếm tỷ lệ lớn.
"Việc tuyển dụng lao động trong các doanh nghiệp dệt may và da giày cùng gặp khó khăn chung là không thể tuyển đủ và kịp thời để đáp ứng nhu cầu sản xuất", ông Tuyên nói. Ngoài nguyên nhân lao động năm ngoái nghỉ về quê ăn tế và ở lại, việc tuyển dụng lao động gặp khó khăn còn do từ đầu năm nay nhiều doanh nghiệp bắt đầu phục hồi cộng với số lượng đáng kể doanh nghiệp mới thành lập.
Nhu cầu lao động tăng lên nhưng người tìm việc có xu hướng: Thứ nhất: nhóm lao động có điều kiện học tập, học nghề, tham gia hoạt động kinh tếtự do, kinh tế gia đình hoặc tự tạo công việc nên không muốn đi làm tại các doanh nghiệp. Thứ hai: do có nhiều chào mời nên người tìm việc cân nhắc mức lương và chế độ làm việc của nơi nào tốt hơn.
"Hoạt động kinh tế tự do" đang nổi lên thời gian gần đây là bán hàng trực tuyến, nhiều lao động nữ giờ chọn bán hàng online chứ không muốn đi làm trong các khu công nghiệp.
"Thách thức rất lớn hiện nay là cạnh tranh lao động. Nhờ các FTA mà vốn đầu tư nước ngoài đổ về Việt Nam. Nhưng việc này cũng tạo khó khăn là thiếu lao động, nhất là trong các ngành dệt may, da giày - vốn là những ngành thâm dụng lao động.
Ngành da giày với hơn 2.000 doanh nghiệp sử dụng 1,5triệu lao động, các doanh nghiệp "vô cùng khó khăn" trong thực hiện các đơn hàng mới vì khó thu hút lao động trở lại làm việc.
Một số giải pháp đã được cơ quan quản lý và các chuyên gia đề ra để giải "cơn khát" lao động. Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Bình Dương nói sẽ tiếp tục chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm của tỉnh tăng cường thông tin thị trường lao động nhằm kết nối nhanh nhất, hữu hiệu nhất giữa người lao động và nhà tuyển dụng.
Tỉnh này cũng đẩy mạnh kết nối thông tin tuyển dụng lao động với các tỉnh đang dôi dư lao động như: Kon Tum, DakLak, NinhThuận, Cà Mau, Sóc Trăng... để đưa lao động về Bình Dương làm việc; đồng thời thực hiện có hiệu quả chính sách bảo hiểm thất nghiệp để thủ hút người lao động nghỉ việc trở lại làm việc tại các doanh nghiệp có nhu cầu.
Còn theo ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội dệt may, thêu đan TP HCM, giải pháp trong thời gian tới là doanh nghiệp trong ngành cần đầu tư máy móc tự động hóa để thay thế số lượng lao động bị sụt giảm, cùng với việc đào tạo tay nghề cho lao động để nâng cao năng suất.
"Ngoài ra, một giải pháp có thể cân nhắc là vận động, thỏa thuận với người lao động về làm thêm giờ, nhưng phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về lao động", ông Hồng khuyến nghị.
Nguồn : vnexpress.net