Nhiều doanh nghiệp phía Nam đang phải căng mình để chịu các chi phí khi duy trì sản xuất "3 tại chỗ", đó là chưa kể đến những rủi ro về nguy cơ bùng phát ổ dịch bất cứ lúc nào.
Doanh nghiệp tận dụng khoảng trống nơi làm việc để bố trí chỗ ngủ lại cho nhân viên
Theo các Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Da Giày và Túi xách Việt Nam, Gỗ và thủ công mỹ nghê TP.HCM, Điện tử Việt Nam, hàng trăm doanh nghiệp ở phía Nam đang “ngồi trên đống lửa” khi thực hiện “3 tại chỗ”. Đối phó với dịch bệnh Covid đã khó, nhưng bài toán về chi phí phát sinh và vận hành sản xuất lại còn khó hơn.
Địa phương miền nam khó khăn với “3 tại chỗ”
Để đáp ứng được yêu cầu ăn - ở - sản xuất tại chỗ theo mô hình "3 tại chỗ" nhằm duy trì sản xuất, không làm đứt gãy chuỗi cung ứng, đòi hỏi doanh nghiệp phải chịu chi phí rất lớn. Nhưng chưa đầy một tháng thực hiện, nhiều nhà máy ở phía Nam áp dụng "ba tại chỗ" lại đang đối mặt dịch bệnh bùng phát từ bên trong còn các ông chủ doanh nghiệp "kẹt" ở thế "sản xuất không được, chữa bệnh cho F0 không xong".
Theo số liệu của 4 hiệp hội doanh nghiệp nói trên, 90% doanh nghiệp đã đóng cửa vì không chịu được chi phí và những khó khăn phát sinh.
Việt Thắng Jeans quyết tâm sản xuất “3 tại chỗ”, nhưng cũng vì chọn cách này mà cái khó bủa vây công ty. Các công nhân được yêu cầu cùng làm việc, cùng ăn, cùng ở ngay tại các phân xưởng. Những khu vực sinh hoạt chung như nhà vệ sinh, phòng ăn, hành lang… được phun cồn 70 độ 3 lần mỗi ngày. Nguyên liệu, hàng hóa nhập đều được hấp, xịt khuẩn kỹ càng. Công ty cố gắng loại bỏ mọi nguy cơ có thể có.
Tuy vậy, trong một lần xét nghiệm tầm soát, 19 công nhân nhà máy dương tính với SARS-CoV-2. Nguồn lây được nghi do một người bán nước gửi hàng vào cho công nhân. Theo giám đốc công ty, đợt dịch ở các tỉnh phía Nam quá lớn, khiến lượng người nhiễm Covid trong cộng đồng hàng chục nghìn người. Doanh nghiệp thực hiện “3 tại chỗ” như những ốc đảo giữa làn sóng dịch, có thể bị lây nhiễm vào bất cứ lúc nào. Trong khi đó, biến thể delta mới của virus khiến tỷ lệ lây nhiễm cao, lan qua không khí rất dễ dàng.
Với môi trường làm việc trong nhà máy, việc chỉ cần xuất hiện một ca F0, lập tức hàng trăm người khác sẽ là F1 hoặc F2. “Nhà máy thực hiện '3 tại chỗ' có thể biến thành ổ dịch siêu lây nhiễm bất cứ lúc nào”, ông Thắng nói.
Ở góc nhìn rộng hơn, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó tổng thư ký kiêm Trưởng văn phòng phía Nam của Hiệp hội Dệt May Việt Nam, cho rằng việc đứt gãy chuỗi cung ứng khiến các doanh nghiệp dù an toàn vẫn khó duy trì sản xuất "3 tại chỗ". Mỗi doanh nghiệp thường nằm trong một chuỗi, phụ trách một công đoạn sản phẩm. Nếu một doanh nghiệp dừng hoạt động, các doanh nghiệp khác trong chuỗi không thể sản xuất, trong khi hiện tại phần lớn doanh nghiệp phải dừng hoạt động.
Mặt khác, việc vận chuyển hàng hóa từ cảng đến nhà máy, và từ nhà máy xuất đi cũng đang gặp rất nhiều khó khăn khi nhiều địa phương đang áp dụng Chỉ thị 16. Bà cũng nhắc đến việc ổn định tâm lý cho công nhân trong nhà máy để thực hiện “3 tại chỗ” là điều không hề đơn giản. Họ có thể trở thành F1 và F2 bất cứ lúc nào, trong khi phải xa gia đình. Điều đó gây khó khăn rất lớn cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, với mật độ nhà máy, xí nghiệp ở khu vực phía Nam với số lượng công nhân rất lớn, việc tìm đủ chỗ ở cho công nhân đáp ứng "3 tại chỗ" là thách thức không hề nhỏ.
Các doanh nghiệp còn chịu áp lực rất lớn từ chi phí xét nghiệm cho công nhân. Nhiều tỉnh yêu cầu doanh nghiệp xét nghiệm 3 ngày/lần cho toàn bộ công nhân. Nếu xét nghiệm vậy, cứ 3 ngày là thêm hàng trăm triệu đồng, doanh nghiệp không lo được. Doanh nghiệp đang phải lo 4 bữa ăn cho người lao động (3 chính, 1 phụ) trong khi hàng làm ra chưa xuất khẩu được.
Hy sinh để chống dịch hay cố duy trì “3 tại chỗ”?
Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), việc áp dụng phương châm “3 tại chỗ, 1 cung đường, 2 địa điểm” đang gây nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất. Cơ quan này cho biết các doanh nghiệp phía Bắc áp dụng “3 tại chỗ” cũng đã bắt đầu gặp vấn đề, nhất là nếu duy trì lâu có thể gây hệ lụy về mặt tâm lý, an sinh của người lao động khi họ bị tách khỏi gia đình quá lâu.
Trong khi đó, phần lớn các doanh nghiệp phía Nam có số lượng lao động từ các địa phương khác rất lớn, do đó không đủ điều kiện áp dụng phương châm nêu trên và buộc phải đóng cửa tạm thời và chưa không biết khi nào có thể mở cửa lại.
Do đó, đối với các doanh nghiệp phía Nam, Cục Công nghiệp cho rằng chỉ nên yêu cầu thực hiện phương châm “1 cung đường, 2 địa điểm”, không nên yêu cầu áp dụng phương châm “3 tại chỗ”.
Doanh nghiệp sẽ có trách nhiệm xác nhận cung đường và địa điểm cho người lao động và cam kết chịu trách nhiệm trong trường hợp để xảy ra việc lây lan dịch bệnh. Đồng thời, cần có quy định và hướng dẫn cụ thể về lộ trình dự kiến phục hồi sản xuất để các doanh nghiệp có kế hoạch về nhân sự, lao động, tài chính để hoạt động trở lại sau dịch bệnh.
Trong khi đó, lãnh đạo các doanh nghiệp cho rằng để duy trì “3 tại chỗ” thì rất cần sự vào cuộc và quyết liệt hỗ trợ của chính quyền địa phương. Chính quyền không thể bắt doanh nghiệp phải chịu mọi trách nhiệm, bởi không doanh nghiệp nào muốn mình phải dừng sản xuất hay công nhân nhiễm bệnh.
Cần có một kênh tiếp nhận phản hồi của doanh nghiệp trong lúc cấp bách tới chính quyền, tránh tình trạng chính quyền áp dụng các biện pháp bất hợp lý, mà doanh nghiệp không thể phản hồi, phản biện. Các doanh nghiệp rất mong lúc khó khăn này, chính quyền địa phương chung tay với doanh nghiệp, tính toán cẩn trọng trong từng giải pháp đưa ra.
Nguồn: zingnews.vn/
Tiếng Anh
