TP HCM Doanh nghiệp đã "gồng mình" trước tác động kép của dịch bệnh, giá nguyên liệu tăng cao, giờ bị thu thêm phí hạ tầng cảng biển sẽ khiến họ "kiệt sức".
Sở Giao thông Vận tải TP HCM bắt đầu thử nghiệm thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, dịch vụ, tiện ích công cộng khu vực cửa khẩu cảng biển từ ngày 15/6, sau đó sẽ thu phí chính thức từ 0 giờ ngày 1/7/2021.
Theo đó, mức phí hạ tầng cảng biển tại TP HCM sẽ áp thấp nhất là 15.000 đồng một tấn và cao nhất 4,4 triệu đồng một tấn, tùy theo chủng loại hàng hóa và container.
Trong khi TP HCM khẳng định, nguồn thu phí hạ tầng cảng biển được dùng để đầu tư xây dựng, sẽ giúp giảm ùn tắc giao thông, cải thiện các trục đường gần cảng thì các doanh nghiệp có lượng hàng xuất khẩu lớn cho rằng, việc thu phí này tạo ra nhiều điểm bất hợp lý và giảm tính cạnh khi xuất khẩu hàng ra nước ngoài. Do đó, hầu hết doanh nghiệp cho rằng chưa nên thu mức phí này trong năm nay.
Trao đổi với VnExpress, ông Dương Khuê, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Phong Phú cho biết, việc thu phí hạ tầng cảng biển sẽ khiến chi phí doanh nghiệp tăng cao, giảm tính cạnh tranh tại thị trường xuất khẩu.
"Một tháng, chúng tôi xuất khoảng 150 container và nhập nguyên liệu với số lượng tương đương. Nếu thu phí hạ tầng như trên, doanh nghiệp sẽ tốn thêm hàng tỷ đồng chi phí", ông Khuê nói và cho rằng, hiện doanh nghiệp dệt may Việt không phải là người quyết định giá của sản phẩm đầu cuối mà đa phần là gia công. Nên sản phẩm xuất cho đối tác chỉ ở một mức giá cố định và được ký hợp đồng cả năm nên không thể thay đổi hay đòi hỏi tăng giá nếu chi phí tăng cao.
Theo ông Khuê, khi chi phí doanh nghiệp tăng sẽ khiến lợi nhuận bị "ăn mòn", đời sống của người lao động cũng bị giảm sút. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh, doanh nghiệp đang phải "gồng mình" trước các tác động kép từ giá nguyên liệu đầu vào tăng, chi phí sản xuất, chống dịch tăng cao.
Mức thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP HCM.
STT |
Hàng hóa |
Đơn vị tính |
Mức thu phí |
1 |
Hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu |
||
Container 20ft |
đồng/cont |
2.200.000 |
|
Container 40ft |
đồng/cont |
4.400.000 |
|
Hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container |
đồng/tấn |
50.000 |
|
2 |
Hàng hóa xuất nhập khẩu |
||
2.1 |
Hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu mở tờ khai ngoài TP.HCM |
||
Container 20ft |
đồng/cont |
500.000 |
|
Container 40ft |
đồng/cont |
1.000.000 |
|
Hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container |
đồng/tấn |
30.000 |
|
2.2 |
Hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa xuất khẩu mở tờ khai tại TP.HCM |
||
Container 20ft |
đồng/cont |
250.000 |
|
Container 40ft |
đồng/cont |
500.000 |
|
Hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container |
đồng/tấn |
15.000 |
Đồng quan điểm, Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho rằng, việc thu phí hạ tầng cảng biển đang khiến doanh nghiệp "phí chồng nhiều lần phí". Trong khi đó, tiền thuế phí xuất nhập khẩu doanh nghiệp cũng đã đóng. Đáng nói là từ nhiều năm nay, chi phí logistics của Việt Nam luôn ở mức cao so với các nước trong khu vực, giờ cộng thêm phí hạ tầng cảng biển sẽ làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn vì Covid-19.
Theo ông Hiển, TP HCM ra Nghị quyết về thu phí hạ tầng cảng biển là thiếu tính logic, chưa phù hợp với thực tế. Bởi lẽ, để mở rộng cơ sở hạ tầng cần có lộ trình phù hợp.
"Mục tiêu thu phí hạ tầng của TP HCM dùng để đảm bảo và mở rộng đường bộ, xây dựng cầu phát triển kết cấu, hạ tầng giao thông trên địa bàn là sai", ông Hiển nói và dẫn chứng rằng, trên thế giới, họ đầu tư đầy đủ hệ thống đường xá, doanh nghiệp được sử dụng mới thu phí và mức thu rất thấp.
Ông Hiển đề xuất nên dừng việc thu phí này và Sở Giao thông Vận tải TP HCM nên đề xuất Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu Bộ Tài Chính trích phần đóng góp thuế, phí về hạ tầng của doanh nghiệp trước đó để sửa chữa, xây dựng hạ tầng mới hoặc có thể huy động nguồn tiền từ nhiều hoạt động khác.
Theo ông Hải, Nghị quyết thu phí hạ tầng của TP HCM đang không tính đến yếu tố thực tế của hoạt động logistics. Hàng hóa đến cảng của Thành phố không phải chỉ là hàng hóa xuất nhập khẩu, mà còn có hàng hóa trung chuyển, chuyển tải đi Campuchia và các địa phương khác. Các hàng hóa này chỉ luân chuyển trong khu vực nội bộ cảng và chủ yếu chuyển đi bằng đường thủy, không gây ùn tắc giao thông nên việc đóng thêm phí hạ tầng là không hợp lý. Đây cũng là nội dung được Hiệp hội Đại lý và Môi giới hàng hải Việt Nam (VISABA) phản ánh trong công văn gửi đến các cấp.
Đứng ở góc nhìn toàn thị trường, một chuyên gia logistics cho rằng, những hạ tầng trọng yếu như cảng biển, sân bay có thể thuộc một địa phương nào đó, nhưng trong mối tương quan phát triển kinh tế của đất nước cũng như liên kết vùng, cần xác định các hạ tầng đó không phải chỉ để phục vụ riêng một địa phương, mà địa phương đó còn có trách nhiệm tạo thuận lợi cho các địa phương khác cùng sử dụng, khai thác.
Thi Hà/ VnExpress